Nguyên tắc chung trong điều trị ung thư vòm họng
Việc quyết định phương án điều trị dựa trên nhiều yếu tố, bao gồm: giai đoạn bệnh, týp mô bệnh học, thể trạng chung của người bệnh. 1 Xạ trị là phương pháp cơ bản, hóa chất và một số phương pháp khác có vai trò bổ trợ trong điều trị UTVMH. Tuy nhiên, xu hướng hiện nay là điều trị phối hợp nhiều phương pháp, trong đó phối hợp hóa - xạ trị đồng thời mang lại kết quả tốt rõ rệt, nhất là với các ung thư ở giai đoạn toàn phát.
Ngoài những nguyên tắc cơ bản kể trên thì việc chuẩn bị bệnh nhân cũng vô cùng quan trọng. Điều trị ung thư là một điều trị nặng nề, do vậy bệnh nhân cần có một sức khỏe đảm bảo trước các liệu trình điều trị để việc điều trị có thể đạt kết quả tốt nhất.
Về chế độ dinh dưỡng: cho bệnh nhân các chế độ ăn đặc biệt, nhiều dinh dưỡng, khẩu phần cân đối. Điều trị các bệnh răng miệng và chăm sóc răng miệng trong quá trình điều trị. Chuẩn bị tốt dụng cụ Cố định bệnh nhân để tiến hành xạ trị, tốt nhất dùng mặt nạ nhựa plastic chuyên dụng.
Phương pháp điều trị
Xạ trị: xạ trị chiếu ngoài bằng máy gia tốc thẳng theo kỹ thuật thông thường (3D conformal). Nếu có phần mềm chuyên dụng thì tốt nhất nên xạ theo kỹ thuật điều biến liều (Intensity - modulated radiation therapy: IRMT) nhằm giảm thiểu các biến chứng của bức xạ.
Liều xạ chỉ định theo giai đoạn bệnh. Trung bình liều vào u nguyên phát, hạch phát hiện trên lâm sàng và phim CT là 65 - 70 Gy, phân liều 2 Gy/ngày, trải liều 6 - 7 tuần. Liều dự phòng vào hạch cổ đạt 50 Gy. Hiện nay, xu hướng phối hợp hóa - xạ trị đồng thời đã góp phần làm giảm một phần liều xa nhưng vẫn đạt hiệu quả điều trị. Ở đây, hóa chất được coi như một yếu tố làm tăng nhạy cảm của tổ chức ung thư với xạ trị.
Hóa trị: chỉ định phối hợp đồng thời với xạ trị hoặc bố trợ sau xạ trị cho các giai đoạn III, IV, TNT, N, và một số di căn, tái phát tại chỗ của loại ung thư. Với những trường hợp ung thư vòm mũi họng biểu mô vẩy, không có đột biến gien KRAS ở giai đoạn III, IV có thể phối hợp với thuốc điều trị đích Cetuximab liều 400mg/m2/tuần đầu tiên, sau đó liều 250mg/m2/các tuần tiếp theo, trong 6 tuần.
Phẫu thuật: được chỉ định để lấy hạch cổ làm chẩn đoán gián tiếp hoặc lấy hạch còn lại sau xạ trị.
Trong trường hợp bệnh nhân có di căn xương, cần điều trị phối hợp với thuốc chống hủy xương, thuốc phóng xạ (P-32...) giảm đau, xạ trị giảm đau xương.
Trong trường hợp bệnh nhân có di căn não, cần điều trị phối hợp với thuốc chống phù não, xạ trị toàn não hoặc xạ phẫu bằng dao gamma quay.
Tiên lượng
Tỉ lệ sống thêm 5 năm sau điều trị đạt 80 - 90% ở giai đoạn I và II, 30 - 40% ở giai đoạn III, 15% ở giai đoạn IV. Tuy nhiên, 90 - 97% bệnh nhân ở Việt Nam phát hiện bệnh giai đoạn III và IV.
Các biện pháp phòng ngừa ung thư vòm họng
Hạn chế ăn uống các thực phẩm lên men như: rượu, bia, cá muối, dưa khú, nước mắm có chứa nhiều chất Nitrosamin có liên quan đến một số loại ung thư của đường tiêu hoá và UTVMH.
Có chế độ dinh dưỡng hợp lý, ăn nhiều ra và hoa quả tươi.
Cân thăm khám nội soi tai mũi họng khi có các triệu chứng ngạt mũi, ù tai, nổi hạch cổ một bên tăng dân đế được phát hiện sớm và điều trị kịp thời. Đặc biệt, ở những người trong gia đình có bố mẹ, anh chị em ruột bị ung thư cần khám sức khỏe định
